Baş dönmesinin tanımı dendiğinde akla ilk olarak denge kayıpları ve sersemlik gelmektedir. Baş dönmesi hem erkek hem de kadınlarda hareket etme durumunda ya da eğilme ve kalkma durumunda ortaya çıkmaktadır. Hareket, eğilme, doğrulma, yürüme, koşma ya da sallanma gibi durumlarda vertigo adı ile de bilinen baş dönmesi yaşanabilmektedir. Baş dönmesi sırasında denge hissi değişmekte ve düşme riski artmaktadır. Bu nedenle vertigo yaşayan bireylerin dikkatli olması gerekmektedir.

Baş dönmesi kısa süreli olabileceği gibi uzun da sürebilmektedir. Birkaç saat ya da birkaç saniye şeklinde farklı sürelerde gelişebilen bu durum keskin ataklar meydana getirebilmektedir. Baş dönmesi sırasında hızlı dönme, yüzüme ya da araç tutması gibi durumlar da meydana gelebilmektedir. Hareketten bağımsız gelişebilen baş dönmeleri bazı durumlarda herhangi bir neden yokken de ortaya çıkabilmektedir.

Sık gözlemlenen dönmeler bazı durumlarda hastalık habercisi olabilmektedir. Bu durum aşağıda detaylı olarak incelenmiştir.

Baş Dönmesi (Vertigo) Neden Oluşur?

Baş dönmesinin nedenleri arasında stres ve farklı sebepler yer almaktadır. Baygınlık hissi ya da göz kararması şeklinde gözlemlenebilen vertigo bireylerin durur haldeki cisimleri hareket ediyor gibi algılamasını sağlamaktadır. Örneğin bir birey içinde bulunduğu odayı dönüyor gibi algılayabilmektedir. Baş dönmesinin altında yatan sebepler bazen hastalıklar da olabilmektedir. Aşağıda bu hastalıklar ve açıklamaları yer almaktadır:

Koleastom: Vücutta oluşan enfeksiyonlar zaman içerisinde daha da büyüyerek enfeksiyonlar ortaya çıkarmaktadır. Orta kulakta gelişen enfeksiyonlar kanser oluşumuna sebep olmasa da sosyal hayatı önemli ölçüde etkilemektedir. Bene benzeyen yapılar kulak zarının arkasında oluşmakta ve zaman içerisinde büyümektedir. Yapıların kulak kemiklerinde oluşturduğu hasar sonucunda vertigo oluşmaktadır.
Meniere: Kulak içerisinde oluşan rahatsızlık genel olarak sıvı birikmesinden kaynaklanmaktadır. Hastalık sonucunda sıvı birikmesi gibi durumlarda vertigo atakları meydana gelmektedir. Meniere hastalığına sahip olan bireylerin ortak kesişim noktası işitme kaybı yaşamalarıdır. Bu hastaların büyük çoğunluğu 40 yaş ile 60 yaş arasındadır. Damarlarda daralma oluşumu bu hastalığı tetikleyebilmektedir.
Labirentit: Kulakta bazı sinirler vardır. Bu sinirler denge ve işitmeden sorumlu tutulmaktadır. Sinirlerin içerisinde oluşan labirent kısımları enfeksiyon meydana getirebilmektedir. Enfeksiyon sonucunda duyularda sorunlar meydana gelmekte ve baş hareketleri kontrol edilememektedir. Ayrıca bireyler baş dönmesi gibi bir sorun ile de karşı karşıya kalabilmektedir. Baş dönmesinin yanında baş ağrısı ve çınlama semptomları da eşlik etmektedir.
Vestibüler nörit: Vücutta yer alan bazı sinirlerin iltihaplanması sonucu bu hastalık oluşmaktadır. Labirentite benzeyen hastalıkta bulanık görme, bulantı gibi semptomların yanı sıra denge bozuklukları da ortaya çıkmaktadır. Vestibüler nörit sonucunda vertigo da ortaya çıkabilmektedir.

Baş Dönmesi (Vertigo) Belirtileri Nelerdir?

Baş dönmesinin belirtileri denge bozukluklarına bağlı şekilde oluşmaktadır. Baş dönmesi kişilerin düşerek yaralanmalarına neden olabilmektedir. Muhakeme bozukluğu ve zihinsel karışıklık meydana getiren vertigo bireylerin yürümekte zorlanmasına sebep olabilmektedir. Bireylerde ayrıca mide bulantısı, endişe, korku gibi belirtiler de baş gösterebilmektedir.

Baş ağrıları genel olarak ilaçlar ile ve bireylerin kendi hayatlarında yaptıkları ufak değişiklikler ile giderilebilmektedir. Bazı durumlarda ise baş ağrılarının asıl sebebinin bulunması gerekmektedir. Vertigonun belirtileri arasında yer alan baş ağrıları uzmanlarımız tarafından incelenmekte ve asıl nedeni bulunmaya çalışılmaktadır.

Baş dönmesi sorunu ile ilk kez karşılaşan bireyler akut olarak gerçekleştirilen semptomlar için uzmanlarımızdan destek alabilmektedir. Kendi başına ilerleyebilen vertigo genel olarak farklı nedenlere bağlı da gelişebilmektedir. Vertigo semptomları arasında yer alan sebepler şu şekildedir:

Tansiyonun normalin altında olması
Şiddetli gelişen akut ataklar
Kuvvetin kaybolması
Kulakta hissedilen basınç
Görüde bozulmalar
Midenin bulanması
Karar vermede isteksizlik
Gözlerin kararması
Kulaklarda doygunluk hissi
Kulaklarda çınlama
Vücutta dengenin sağlanamaması

Baş Dönmesi (Vertigo) Tanı Yöntemleri?

Baş dönmesinin tanı yöntemleri insanların vertigo olduklarını anlamak için yapılmaktadır. Hastaneye baş ağrısı ve baş dönmesi gibi şikâyetleri ile başvuran bireylerin yaklaşık %85’inda kulaklarda oluşan rahatsızlıklar teşhis edilmiştir.

Baş dönmesi için merkezimize başvurduğunuzda uzmanlarımız ilk olarak sizlerin hastalık geçmişlerinizi sormaktadır. Sonrasında yapılan fiziksel muayeneler sayesinde baş dönmesinin hangi tip olduğu anlaşılmaktadır. Klinik olarak yapılan muayenelerde farklı cihazlardan yardım alınmaktadır. Bu cihazlar arasında USG, MR, elektronistagmografi bulunmaktadır. Bu cihaz vertigo belirtileri arasında yer alan istemsiz göz hareketlerini inceleyerek denge sorunlarını ortaya çıkarmaktadır. BT ve MR cihazları da baş dönmesi teşhisinde önemli bir yere sahiptir. Kan testi, psikolojik değerlendirme gibi tetkikler de vertigo tanısında kullanılmaktadır.

Baş Dönmesinde Kullanılan Tedavi Yöntemleri

Baş dönmesinde kullanılan tedavi seçenekleri uygulanmaya başlamadan önce nedenin iyi bir şekilde bulunması gerekmektedir. İç kulakta önemli bir yere sahip olan kristallerin olması stres, travma ve buna benzer sorunlar ortaya çıkarabilmektedir. Baş dönmesinin tedavisinde uzmanlarımız hastalar ile bire bir görüşmeler sağlamakta ve hastalık öykülerini dinlemektedir. Ardından yapılan fiziksel muayene sonucu tedavi yöntemine karar verilmektedir.

Bir tedavi yönteminin seçilmesinde öncelik vertigonun azaltılmasını sağlamaktır. Denge fonksiyonlarının ortadan kaldırılması ve bireylerin daha güvenli bir yaşama sahip olması için tedavinin doğru yapılması önemlidir. Hastalık iç kulakta yer alan sorunlara bağlı oluştu ise tedavide kristallerin yeniden konumlandırılması sağlanmaktadır.

Baş dönmesi soğuk algınlığı, enfeksiyon ya da tümör oluşumundan kaynaklı ise uzmanlarımız farklı bir tedavi yöntemi tercih edebilmektedir.

Baş Dönmesinin İncelenmesi

Baş dönmesinin grup olarak incelenmesi şu maddeler çerçevesindedir:

Santral vertigolar: Merkezi sinir sisteminde ortaya çıkan sorunlar bu vertigo türünü oluşturmaktadır. Beyin, beyincik ya da beyin sapı kaynaklı olarak ortaya çıkan vertigo türünde kanama, migren, inme, MS gibi belirtiler görülebilmektedir.
Periferik vertigolar: Denge organlarında ya da iç kulakta oluşan baş dönmeleri periferik grupta yer almaktadır. Santral dönmelere kıyasla daha sık yaşanan bu dönmeler denge sinirinin bozukluklarından kaynaklanmaktadır. Denge sağlayan sakkül ve utrikül taşlarının yerlerinde olmaması meniere hastalığı ortaya çıkarabilmektedir.

Kadınlarda Baş Dönmesi

Kadınlarda vertigo görülmesi genel olarak iç kulakta yer alan kristallerin kayması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Vertigonun görülmesi çoğunlukla migren, MS gibi rahatsızlıklar ile paralel olarak ilerlemektedir. Servikojenik vertigo adı ile de bilinen boyun rahatsızlıklarından kaynaklı vertigoların kadınlarda daha sık görüldüğü bilinmektedir. Kadınlarda görülen vertigolarda dengesizlik, baş dönmesi gibi sorunlar baş göstermektedir. Ayrıca kansızlık, duygu değişimleri ve panik ataklar da kadınlarda oldukça sık ortaya çıkmaktadır.

BPPV Nedir?

Beningn vertigonun tanımı iç kulaklarda yer alan sorunlar sonucu ortaya çıkan baş dönmeleri şekilde yapılabilmektedir. Baş dönmesi benign paraksimal pozisyonel vertigo şeklinde de açılabilmektedir. İç kulaklarda meydana gelen sorunlardan kaynaklı oluşan rahatsızlıkta otolit organlar görev yapmaktadır. Sıvı kristallerin ve kalsiyumun doğru yerde değil de farklı bir yerde olması durumunda sorunlar meydana gelmektedir. Kanallarda oluşan hassasiyet baş dönmesi meydana getirebilmektedir. Hastalık sırasında oluşan krizler genel olarak bir dakikadan azdır.

BPPV genel olarak yalnız ilerlememektedir. Bu rahatsızlık aynı zamanda baş ağrısı, baş dönmesi gibi semptomlar ile de kendini göstermektedir. Hastalığa sahip olan bireyler dengede duramamakta ve sağ sol olacak şekilde yürümektedir. Hastalığın teşhis ve tedavi seçenekleri için uzmanlarımız ile görüşebilirsiniz.