Ani İşitme Kaybı
Aniden işitememek çok rahatsız edici bir durumdur. Ani işitme kayıplarına ilk üç gün içinde müdahale yapılmadığı zaman işitme kaybı kalıcı bir hal alabilir. Ortada herhangi bir sebep yokken sabah uyandığınızda duymuyorsanız, biraz bekleyeyim geçer demeyin. Ani işitme kaybı yaşadığınızda vakit kayıp etmeden yardım almak için sağlık kuruluşuna başvurun. Doğru ve erken tedavi yapıldığı zaman işitmeyi normale döndürebilirsiniz. Nadiren iki taraflı ortaya çıkar. Nedeni genelde bilinmez ve bulunamaz. Ancak virüslerin bu duruma neden olduğu bilinmektedir. Özellikle uçuk virüsü olarak bilinen herpes virüsü, ani işitme kaybına yol açıyor. Virüs kulakta enfeksiyon oluşumuna yol açarak duyma hücrelerinin zarar görmesine neden oluyor. Basınç değişikliği, travma, şiddetli sese maruz kalma gibi durumlardan dlayı ortaya ani işitme kaybı çıkabiliyor.
Ani İşitme Kaybına Tanı Nasıl Konulur?
Aniden işitme kaybına tanı konulması adına gerekli muayeneler yapılır ve öyküler incelenir. En çok faydalanılan testler arasında biyokimyasal testler, ordyolojik testler ve radyolojik incelemeler yer alır. Nadiren ani işitme kaybı için vestibüler sistem testleri de yapılabilir. Genellikle ani işitme kaybı yaşayan kişiler kulaklarında yoğun bir çınlama olduğundan bahsederler. Kulakta tıkanıklık hissi de eşlik eder. Söz konusu çınlama kimi hastalarda işitme kaybından önce ortaya çıkarken, kimi hastalarda işitme kaybı ile eş zamanlı olarak ortaya çıkar. Ani işitme kaybı şikayeti ile hastaneye başvuran kişi için en kısa sürede tedavi uygulamasına başlamak gerekir. Hastanın muayene edilmesinden sonra hekim olabilecek en iyi tedavi planını çizer. Tedavi planı kişisel olmalıdır. Hastanın tedaviden başarılı sonuç alması için hekimin dediklerine harfiyen uyuması gerekir.
Ani İşitme Kaybı Nedenleri Nelerdir?
Ani işitme kaybı nedenleri kesin olarak bilinemeyebilir. Bakteriyel enfeksiyonlar, viral enfeksiyonlar ve damar tıkanıklığı gibi nedenlerden dolayı an işitme kaybı ortaya çıkabilir. Viral enfeksiyonlar arasında herpes virüsü, kızamık, kabakulak, grip gibi işitme sinirlerini etkileyen durumlar söz konusudur. Damar tıkanıklığı da ani işitme kaybına yol açabilir. İşitme ve denge merkezi iç kulaktır. İç kulağı besleyen damarlar bulunur. Bu damarlar ince ve narindir ancak sayları azdır. Damarların tıkanması ya da emboli gibi durumlar kulakta aniden işitme kaybına yol açar. Oto immün hastalıklar da ani işitme kaybına yol açan nedenler arasında gösterilmektedir. Vücudumuzu korumakla görevli olan savunucu hücreler bulunur. Savunma mekanizması bozulduğu zaman vücut kendi hücrelerine yabancı hücre gibi saldırmaya başlar. Bu durum da iç kulağın etkilenmesine ve ani işitme kaybı yaşanmasına yol açar.
Ani İşitme Kaybına Yol Açan Diğer Nedenler Nelerdir?
Aniden işitme kaybına yol açan nedenler başında bakteriyel enfeksiyonlar gelmektedir. İç kulakta labirent isimli yapının bakteriyel enfeksiyona uğraması halinde duyma sorunları başlar. Bunun dışında tümörler de kulak yapısını etkileyerek ani işitme kaybına yol açar. Akustik nörinom, hemanjinom, meninjom gibi tümörlerin işitme kaybına neden olduğu bilinmektedir. Çeşitli ilaçların kullanımı işitme duyusunu bozar. Özellikle sisplatin, idrar söktürücüler, siklifosfamid ve streptimisin ani işitme kaybına yol açabilir. Kişinin sahip olduğu metabolik hastalıklar işitme kaybına zemin hazırlayabilir. Yap metabolizmasında bozukluklar ve şeker hastalığı ani işitme kaybına neden olabilir. Son olarak geçirilen travmalar da ani işitme kaybı nedeni olarak gösterilebilir. Kafa travmaları en sık karşılaşılan işitme kaybı nedenlerindendir.
Ani İşitme Kaybı Seyrine Etki Eden Faktörler Nelerdir?
Ani işitme kaybı seyrine etki eden faktörler 5 farklı başlık altında ele alınabilir. İleri yaş bu faktörlerden ilkidir. Yaşı ileri olan kişilerde ani işitme kaybı görülme ihtimali, yaşı küçük olanlara göre daha yüksektir. Ani işitme kaybına eşlik eden baş dönmesi de hastalığın seyrine etki eder. Damarsal risk faktörleri de önemli bir etken kabul edilir. Damar tıkanıklıkları ani işitme kaybı şiddetini artar hatta yalnızca kendi başına işitme kaybına yol açabilir. Alkol, sigara kullanımı hastalığın seyrini olumsuz yönde etkiler. Alkolü sınırlandırın, sigarayı bırakın. Ani işitme kaybını yaşadıktan sonra ilk üç gün içinde müdahale edilip edilmediği önemlidir. Geç müdahale yapılması hastalığın kalıcı bir hal almasına yol açabilir ve tehlikelidir. Hastalıkta boşa harcanan zamanın artması demek, tedaviden alınabilecek olan yanıtın o kadar olumsuz olması anlamına gelir. Erkenden yardım kuruluşuna başvurarak destek alın.
Ani İşitme Kaybında Hiperbarik Oksijen Tedavisi
Aniden işitme kaybında hiperbarik oksijen tedavisi hastanın ilk 10 gün içinde başvurduğu durumlarda yapılmaktadır. Bu tedaviden başarılı sonuçlar almak mümkündür. En başarılı sonuçlar ilk 48 saat içinde müracaat eden hastalardan alınmaktadır. Ani işitme kaybının üzerinden 15 gün geçmesi halinde tedaviden alınan başarı oranı düşecektir. Erken müdahale edilmesi ani işitme kayıplarında çok önemlidir. Ani işitme kaybında tedavi için çeşitli ilaçlardan faydalanmak gerekebilir. Bu ilaçlar arasından en sık kullanılanlar şu şekilde sıralanabilir:
- Koenzim Q,
- Vitamin ve idrar söktürücü ilaçlar,
- Yüksek molekül ağırlıklı serumlar,
- Karbojenler,
- Kortikosteroidler,
- Sistematik ya da lokal diğer ilaçlar,
- Kan sulandırıcı ilaçlar kullanılabilir.
Ani işitme kaybından herhangi bir tedavi alınmasa bile genel olarak yüzde 60 ile 65 oranında kendiliğinden geçme söz konusudur. Ancak ne kadar geç sürede hastaneye başvurulursa tedaviden sonuç almak o kadar zor olacağından erken tedavi gerekir. Özellikle ileri seviye işitme kaybı olan, işitme kaybı ile birlikte baş dönmesi şikayeti olan hastalardan sonuç almak daha zor olur.
Ani İşitme Kaybı Tedavisinde En Etkili İlaç Nedir?
Ani işitme kaybında en etkili ilaç kortizondur. Ani işitme kaybının tedavisinde kullanılan ilaçlar hala denenmektedir. Plazma genişleticiler, vitaminler, sistemik ya da bölgesel etkili ilaçlar, anti oksidan ilaçlar, damar açıcılar, anti viral ilaçlar ve diğer pek çok farklı ilaç grubu denenmeye devam edilmektedir. Kulak burun boğaz kliniklerinde farklı tedavi protokolleri uygulanabilmektedir. En etkili olduğu bilindiği için genellikle kortizol tedavisi yapılmaıktadır. Hasta için tedavide birden fazla ilaç bir arada kullanılabilir. Hastanın mümkünse bu dönemde izole edilerek yakından takip edilmesi gerekir. Kişinin durumuna göre hastaneye yatış gerekebilir. Bazı klinikler hastaneye yatış gerekmeden de ani işitme kaybı tedavi hizmeti sunmaktadır. Tedavi için ana olarak steroidler kullanılmakla birlikte, bu ilaç her hasta için uygun olmayabilir. Bu durumda genellikle hastaya kulak zarından orta kulağa kortizon enjeksiyonu önerilmektedir.
Ani İşitme Kaybına Karşı Ne Gibi Önlemler Almak Gerekir?
Aniden işitme kaybında önlemler almak bu sorun ile karşılaşmanıza karşı korunmanıza yardımcı olacaktır. Teşhis konulan kişilerin yattıkları zaman başlarını yukarda tutması önerilmektedir. Ani işitme kaybı tanısı konan kişiler stresten uzak durmalıdır. Stres faktörlerinden mümkün olduğu kadar uzaklaşılmalı, stres kontrol altına alınmalıdır. Bunun için meditasyon yapmak, spor, nefes egzersizleri etkili olur. Beslenme de işitme kaybında önemli bir rol oynar. Mümkün olduğu kadar tuz kullanımının dengelenmesi gerekir. Ayrıca kafein ve alkoldan uzak durmak gerekir. Eğer sigara kullanıyorsanız hem ani işitme kaybı hem de genel sağlık için sigarayı bırakmanız gerekir. Bazı hastalarda psikolojik destek de iyi gelmektedir.