Vestibüler nörinit ani başlangıçlı saatler süren baş dönmesi ,mide bulantısı ve kusma ile karakterize bir sağlık problemidir . Hastalığın çeşitli pek çok komplikasyonu vardır. Panik, mide bulantısı, ishal, soğuk terleme, denge kaybı, sallanma hissi gibi vestibüler nörinit sonrası etkiler ortaya çıkabilir. Hastalığın tedavisi için kulak burun boğaz muayenesi gerekir.
Vestibüler Nörinit Nedir?
Üst solunum yollarında oluşan virüs enfeksiyonları sonucunda iç kulağın denge bölümü ile beyin arasında sinir hücreleri şişerek görev yapamaz bir hal alabilir. Bu durum vestibüler nörinit hastalığını ortaya çıkarır. Vestibüler nörinit hastalığı ile ilgili bilinmesi gereken noktalar ise şu şekildedir:
- Felç, titreme, bilinç kaybı gibi nörolojik problemler olmadan aniden hızlı başlayan şiddetli vertigo (baş dönmesi) ile karakterizedir. Sıklıkla şikâyetler başlamadan önce, bir üst solunum yolu enfeksiyonu, soğuk algınlığı geçirme öyküsü vardır.
- Hastalığın bilinen en yaygın belirtisi çok şiddetli baş dönmesi, bulantı, denge kaybı gibi etkenlerdir. Kişilerde işitme normaldir. Başlangıçta şiddetli olan şikâyetler zaman geçtikçe azalır. Geçici baş dönmesi veya sersemlik hissi daha uzun süre devam edebilir. Tedavi edilmezse Kişinin bütün işlerini yapabilmesi, araba kullanabilmesi için haftalar, aylar ya da seneler boyunca beklemesi gerekebilir.
- Baş dönmesi belirtilerine yoğun bulantı ya da kusma eşlik edebilir. Hastada panik meydana gelir. Paniğe bağlı olarak ölüm korkusu tetiklenebilir. Şiddetli mide bulantısı, yemek yeme ve su içmede zorlanmaya neden olabilir.
- Şikâyetler, başlangıçta aşamasında oldukça şiddetli olduğu için hastalar tek başına yürümeyi beceremezler. Günlük hayata tamamen dönmesi için bazen uzun bir süre geçmesi gerekir.
- Genç hastalarda iyileşme yaşlılara göre daha hızlı olur. Hastalık sonrasında denge kaybı kalıcı hale gelebilir.. Şikayetler bazen iki günde geçebilir bazı hastalarda ise2-3 seneye kadar uzayabilir.
Vestibüler Nörinit Neden Olur?
Hastalığın teşhisi kulak burun boğaz muayenesi ve detaylı testlerin uygulanması sonrasında koyulur. Vestibüler nörinit hastalığının oluşum nedeni şöyledir:
- Yapılan incelemeler sonrasında vestibüler nörinit hastalığının neden ortaya çıktığı ile ilgili kesin bir bulguya rastlanmaz.
- Enflamasyon ya da enfeksiyon oluşumlarının hastalığa neden olabileceği düşünülür.
- Viral enfeksiyonlar önemli bir tetikleyicidir.
- Vestibüler nörinit teşhisi konan hastaların yarısının daha öncesinde üst solunum yolu enfeksiyonu geçirdiği bilinir.
Vestibüler Nörinit Belirtileri Nelerdir?
Hastalığın belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterir. Tedavi geciktirilirse belirtiler şiddetlenerek artabilir. Vestibüler nörinit belirtileri şöyledir:
- Baş dönmesi yani vertigo
- Dengesizlik ve yürüme güçlüğü
- Bulantı
- Kusma
- Görme ve okuma güçlüğü (bakışın sabitlenememesi, cisimlerin hareket etmesi şeklinde)
- Konsantre olma güçlüğü gibi kişinin hayatını zorlaştırıcı belirtiler gösteren vestibüler nörinit mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Vestibüler Nörinit Tanısı Nasıl Konur?
Hastalığın ortaya çıkması pek çok nedene bağlı olduğu için tanı aşamasında dikkatli olunması gerekir. Vestibüler nörit diğer baş dönmesi nedenlerinin ekarte edilmesi ile tanının tahmin edildiği bir sorundur. Denge sinirinin iltihaplandığının herhangi bir tetkik ile gösterilmesinin olası olmadığı bilinir. Vestibüler nörinit tanısının konulma aşamaları şu şekildedir:
- Labirentit (iç kulak iltihabı) oluşumunda çoğunlukla baş dönmesi ile birlikte işitme kaybı da vardı
- İnme ve diğer nörolojik bozuklukların tespiti sonrasında çoğunlukla birlikte konuşma bozukluğu, görme, vücutta uyuşukluklar veya his bozuklukları, kas güçsüzlüğü belirtileri de meydana gelir.
- Kalp ve dolaşım bozuklukları, kafa travması, ilaçlara ya da kullanılan maddelere bağlı (kafein, alkol, tütün, uyuşturucular vb.) olarak oluşan problemler gibi pek çok etkenin varlığı sonrasında kişiye vestibüler nörinit tanısı konabilir.
Vestibüler Nörinit Nasıl Tedavi Edilir?
Vestibüler nörinit hastalığının belirtileri tespit edildiği noktada uzman hekim tarafından muayene olunması gerekir. Gerekli muayene ve teşhis ardından tedavi süreci başlatılır. Bu noktada vestibüler nörinit hastalığının tedavi yöntemleri şöyledir:
- Ortaya çıkış noktası kesin olarak bilinmediği için ilk tedavi yöntemi belirtilerin iyileştirilmesi noktasında başlatılır.
- Belirtiler arasında şiddetli baş dönmeleri meydana geldiği için hastalar yatakta tedavi edilerek fiziksel aktiviteleri kısıtlanır.
- Kusma gibi yan etkiler olacağı için oral yolla alınan ilaçlar etkisiz kalır. Bunun için serum ve damar yolu ilaçları ile tedavi uygulanır.
- Kişinin yaşamış olduğu problemde beynin duruma adaptasyonu amaçlanarak bedensel etkileri minimuma indirmek temel hedeftir.
- Medikal tedaviler yanında denge egzersizleri ile hastanın yatağa bağımlılığı giderilmelidir.
Vestibüler Nörinit Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Hastalığın oluşumu ardından etkileri günlerce devam ederek kişinin yaşam standartlarını düşürebilir. Hastalığın tamamen geçmesi 3 ile 4 haftayı bulabilir. Belirtilere göz yumulup tedavi edilmediği noktada 2 ya da 3 gün kesintisiz olarak baş dönmesi yaşanabilir. Vestibüler nörinit tedavisinde dikkat edilmesi gereken noktalar şöyledir:
- Sürecin akut döneminde ilk birkaç gün antivertijenöz ve antiemetik ilaçlarla hastalarda oluşan semptomların yatıştırılmasına yönelik çalışmalar yapılır.
- Kortikosteroidlerin hastalığın seyrini kısalttığı düşünülür. Hastaların iyileşmelerini hızlandırmak için en kısa sürede vestibüler egzersizlere başlaması sağlanır. Uygulanan antivertijenöz tedavinin 3 günü geçmemesi gerekir. İlaç kullanım süresi uzadıkça hastalığın iyileşme süresinin geciktiği görülür.
Vestibüler Nörinit İlaç Tedavi Nasıl Yapılır?
Hastalığın belirtileri çoğu zaman ani olarak başlar. İlk günler şiddetli şekilde devam ederek zaman geçtikçe hafifleme gözlenir. Tamamen ortadan kaybolması haftalar ya da aylar sürebilen vestibüler nörinit hastalığında ilaç tedavi yöntemleri şöyledir:
- Baş dönmesini azaltmaya yönelik ilaçlar arasında difenhidramin, meklizin, diazepam gibi ürünler tercih edilir.
- Bulantıyı azaltmaya yönelik ilaçlar arasında prometazin, metoklopramid kullanımı tercih edilir.
- Vestibüler rehabilitasyon egzersizleri ile de hastalık kontrol altına alınabilir.
İlaç tedavi belirli bir süre boyunca devam ettirilmelidir. Aksi halde daha uzun kullanımlar ters etki ortaya koyarak beynin durumu düzeltmesi konusunda olumsuz sonuçlar ortaya çıkar.
Vestibüler Rehabilitasyon Egzersizleri Nelerdir?
Hastalığın ilaç tedavi ile kontrol altına alınması ardından çeşitli egzersizler ile sürecin olumsuz etkileri azaltılmaya çalışılır. Vestibüler nörinit hastalığına bağlı olarak gerçekleştirilebilecek rehabilitasyon egzersizleri şu şekildedir:
- Vestibüler rehabilitasyon, hastanın dengesini geliştirmek ve baş dönmesi ile ilgili sorunlarını azaltmak için çalışan egzersiz tabanlı bir programdır.
- Hastanın daha az baş dönmesi ve dengesini korumasını noktasında yardımcı olur.
Vestibüler Nörinit Rehabilitasyondan Kimler Yararlanabilir?
İlaç tedavinin yanı sıra çeşitli yöntemler ile hastalığın etkileri azaltılarak normal hayata dönüş desteklenebilir. Bu noktada tedavi yöntemleri arasında yer alan vestibüler rehabilitasyonun kimleri kapsadığı bilgisi şöyledir:
- Baş hareketleri ile baş dönmesi veya bulanık görme
- Boyun gerginliği, sertlik ya da ağrı
- Dengesizlik ya da yürürken nesnelere tutunma ihtiyacı
- Sık düşme
- Uzun süredir baş dönmesi, sersemlik duyguları gibi olumsuz etkenler yaşayarak güç durumlara maruz kalan hastalar için rehabilitasyon egzersizleri ile iyileştirme yöntemine gidilebilir.
Tüm bu etkenler doğrultusunda vestibüler nörinit problemi yaşayan kişiler zaman kaybetmeden uzman hekim kontrolünde tedavi olmalıdır.
Birkaç gündür sabah kalktığımda yada yatakta sağa sola döndüğümde hafif baş dönmesi hissediyorum. 70 yaşındayım. Daha önce bu tür bir şikayetim olmamıştı