Baş Dönmesi Neden Olur? – En Yaygın 12 Sebep ve Tedavi Yaklaşımı

Baş dönmesi neden olur? Vertigo veya dengesizlik hissi, günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilen yaygın bir şikâyettir. Kimi zaman birkaç saniyelik hafif bir sersemlik hissi şeklinde ortaya çıkarken, bazı durumlarda çevrenin döndüğü hissiyle birlikte şiddetli bir tabloya dönüşebilir. Baş dönmesinin tek bir nedeni yoktur; iç kulak hastalıkları, nörolojik problemler, boyun kaynaklı sorunlar, kalp-damar hastalıkları ve psikolojik etkenler bu şikâyetin ortaya çıkmasında rol oynayabilir.

Asya KBB’de Dr. Fuat Güder, baş dönmesi yaşayan hastaları gelişmiş tanı yöntemleriyle detaylı şekilde değerlendirir ve nedenine yönelik en doğru tedavi planını oluşturur.

Tıpta “vertigo” veya “dengesizlik hissi” olarak tanımlanan ve günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilen yaygın bir şikâyettir. Kişi, etrafın dönüyormuş gibi hissedebilir, yürürken dengesini kaybedebilir ya da bir anda gelen sersemlik hissiyle oturmak zorunda kalabilir. Bu durumun birçok farklı nedeni vardır ve doğru tanı için temel sebebin belirlenmesi gerekir.

Baş dönmesinin en sık görülen nedenlerinden biri iç kulak kristallerinin yer değiştirmesi olarak bilinen BPPV (Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo) durumudur. İç kulak yapısındaki denge kristallerinin kanallara kaçması sonucu ani ve şiddetli dönme hissi ortaya çıkar. Genellikle yatakta sağa-sola dönme, eğilme veya başı kaldırma gibi hareketlerle tetiklenir.

Bir diğer yaygın neden Meniere hastalığıdır. İç kulakta sıvı birikmesi sonucu oluşan bu hastalık, baş dönmesi ataklarıyla birlikte çınlama, kulakta dolgunluk ve işitme kaybı gibi belirtilerle seyreder. Ataklar genellikle birkaç dakika veya saat sürebilir.

Vestibüler nörit olarak adlandırılan iç kulak sinir iltihabı da şiddetli vertigoya yol açabilir. Genellikle viral enfeksiyonlar sonrası görülür ve kişi günlerce süren yoğun bir baş dönmesi yaşayabilir.

Bazı durumlarda, kan şekeri düşüklüğü, vitamin eksiklikleri (B12, D vitamini), tansiyon problemleri, kalp ritim bozuklukları, anksiyete ve panik atak gibi sistemik nedenlerden de kaynaklanabilir. Ayrıca yoğun stres, uykusuzluk ve yorgunluk da baş dönmesi şikâyetini artırabilir.

Baş dönmesi hafife alınmaması gereken bir şikâyettir. Altta yatan neden basit bir kristal kayması olabileceği gibi daha ciddi nörolojik sorunlara da işaret edebilir. Bu nedenle uzun süren, tekrarlayan veya şiddeti artan baş dönmesi durumlarında uzman bir hekime başvurmak önemlidir.

Aşağıda baş dönmesine yol açan en yaygın sebepleri, ayırıcı özelliklerini ve tedavi yaklaşımını bulabilirsiniz.

Baş Dönmesi Nedenleri

1.BPPV (Kristal Kayması)

Baş dönmesinin en yaygın nedenlerinden biri BPPV, yani iç kulaktaki denge kristallerinin yerinden oynamasıdır.
Belirtileri:

Tedavi:
Asya KBB’de 360° dönebilen manevra koltuğu ile kristallerin doğru kanala yönlendirilmesi yüksek başarı sağlar.

Baş Dönmesi ve Vertigo Belirtileri – Nedenleri ve Tedavi Süreci

2. Vestibüler Nörit

Vestibüler sinirin iltihaplanmasıyla ortaya çıkar.
Belirtileri:

Tedavi:
İlaç tedavisi ve vestibüler rehabilitasyon.

3. Labirentit (İç Kulak İltihabı)

Enfeksiyon sonrası ortaya çıkar ve hem dengeyi hem işitmeyi etkiler.
Belirtileri:

Tedavi:
Antiviral/antibiyotik + vestibüler rehabilitasyon.

4. Meniere Hastalığı

İç kulak sıvı basıncının artmasıyla görülür.
Ataklarla seyreder.

Belirtileri:

Tedavi:
Tuz kısıtlama, ilaçlar, gerekli durumlarda girişimsel yöntemler.

5. Servikojenik Vertigo (Boyun Kaynaklı)

Boyun düzleşmesi, boyun fıtığı veya kas spazmı baş dönmesine sebep olabilir.

Belirtileri:

Tedavi:
Fizik tedavi, postür düzenlemesi, manuel terapi.

6. Vestibüler Migren

Belirtileri:

Tedavi:
Migren ilaçları + yaşam tarzı düzenlemeleri.

7. Orta Kulak Enfeksiyonları (Otit Media)

Belirtileri:

Tedavi:
İlaç tedavisi ve uygun takiple düzelir.

8. Kalp-Damar Kaynaklı Nedenler

İç kulaktan değil dolaşım sisteminden kaynaklanır.

Örnek sebepler:

Belirtileri:

Tedavi:
Kardiyolojik değerlendirme gerekir.

9. Kansızlık ve Vitamin Eksiklikleri

Özellikle B12 eksikliği, demir eksikliği ve folik asit düşüklüğü neden olabilir.

Belirtileri:

Tedavi:
Eksikliğe yönelik takviye ve beslenme düzeni.

10. Dehidratasyon (Sıvı Kaybı)

Yeterli su tüketmemek bu rahatsızlığa yol açabilir.

Belirtileri:

Tedavi:
Su ve elektrolit desteği.

11. Kaygı ve Panik Atak

Panik bozukluk yaşayan hastalarda sıklıkla “başım dönüyor” şikâyeti görülür.

Belirtileri:

Tedavi:
Psikoterapi ve uygun durumlarda ilaç desteği.

12. İlaç Yan Etkileri

Bazı tansiyon ilaçları, antidepresanlar, antibiyotikler veya sedatif ilaçlar da sebep olabilir.

Tedavi:
İlacın düzenlenmesi ve doktor kontrolü.

⭐ Hangi Durumlarda Tehlikelidir?

Aşağıdaki belirtiler baş dönmesinin nörolojik bir problemden kaynaklanabileceğini gösterir ve acil değerlendirme gerektirir:

Bu bulgular felç veya santral vertigo habercisi olabilir.

⭐ Baş Dönmesi Nasıl Tedavi Edilir?

Tedavi tamamen nedene göre planlanır:

Asya KBB’de baş dönmesi yaşayan hastalar video-nistagmografi, manevra koltuğu değerlendirmesi, odyometri ve klinik muayene ile detaylı olarak incelenir.

Baş Dönmesi için TRV Koltuğu Tedavisi
Asya Kbb – Baş Dönmesi için TRV Koltuğu Tedavisi

⭐ Sonuç

Baş dönmesi, tek bir hastalığın değil birçok farklı sistemin etkilenmesiyle ortaya çıkan karmaşık bir belirtidir. Bu nedenle doğru tanı koymak ve kişiye özel tedavi planı oluşturmak çok önemlidir.
Uzun süredir devam eden, şiddeti artan veya tehlikeli belirtilerle birlikte seyreden baş dönmesi mutlaka uzman tarafından değerlendirilmelidir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir