BPPV Nedir?
İç kulakta bulunan denge organı kanallarında oluşan mekanik bir hastalıktır. İç kulak içinde bulunan yarım daire kanalları yoğun kıvamlı, jelatinöz yapıda sıvı ile doludur. Kanal duvarlarında gömülü kalsiyum karbonat kristalleri (otokonia) kanal duvarlarından jelatinöz sıvıya düşmesi sonucu hareket ile ortaya çıkan baş dönmesidir. Yarım daire kanalları içindeki sıvı normal şartlarda yerçekiminden etkilenmez anca jelatinöz sıvıya karışan kalsiyum karbonat kristalleri yerçekimi ile sıvı içerisinde hareket eder. Genellikle tek taraflı olan bu durum sonucu iki kulak arasında oluşan bilgi uyuşmazlığı sebebi ile baş dönmeleri oluşur. 1 dakikadan az süren ve belirli baş hareketlerine bağlı ortaya çıkan baş dönmeleri şeklinde seyreder. BPPV hastada sürekli ve pozisyon dışı baş dönmesi, işitme kaybı, baygınlık, dengesizlik ve baş ağrısı yapmaz.
Tanıda Kullanılan Manevralar
Dix-Hallpike
Posterior kanal BPPV tanısı için kullanılır. Dix ve Halpike tarafından 1952 yılında keşfedilmiştir. Bu manevra da hasta oturur pozisyonda başı sedye kenarından ortalama 30 derecelik açı ile sarkacak şekilde sağa çevrilerek yatırılır ve bir süre bekledikten sonra tekrar oturur pozisyona dönülür. Daha sonra aynı manevra baş sol tarafa çevrilerek tekrarlanır. Tüm pozisyonlarda hastanın nistagmusunun yönü, nistagmusunun şiddeti ve süresi tespit edilir. BPPV için Dix-Hallpike testinde bulgular şöyledir. Genellikle kısa süreli baş dönmeleri ve gözde Nistagmus oluşmaktadır. Bazı hastalarda bu semptomlara mide bulantısı ve dengesizlik hisside eşlik etmektedir. Bulgular doğrultusunda tedavi yönü ve şekli belirlenir.
Roll Testi
Lateral kanal BPPV tespiti için kullanılır. Lateral kanal BPPV posterior kanaldan daha yoğun ve uzun süreli baş dönmelerine neden olabilir. Bu testte hastanın başı 30 derece öne eğilir getirilir böylece horizontal kanal vertikal düzleme gelmiş olur. Hastanın başı önce sağa tarafa ardından sol tarafa belirli hızda döndürülerek nistagmusun süresi ve şiddeti gözlemlenir. Her iki yöndede nistagmus oluşması beklenir. Nistagmus şiddeti hangi kanalda fazla ise o kanal için müdehale edilir.
Tedavi
Barbekü Manevrası
Horizontal kanal BPPV’de en etkili ve sık kullanılan repozisyon manevrasıdır. Bu manevra hastanın kendi ekseni etrafında belirli açı ve hızda kademe kademe döndürülmesi ile yapılan basit ve hızlı sonuç alınabilen bir manevradır.
Epley Manevrası
Bu manevranın amacı kristallerin posterior semisürküler kanal içinde hareketlendirilerek kanal dışına atılmalarını sağlamak ve endolenf sıvısını dalgalandırmasını önleyerek baş dönmesi ataklarını kesmektir. Hasta öncelikle oturur pozisyonda etkilenmemiş yöne doğru belirli açıda çevrilir ve hızlı bir şekilde sırt üstü yatırılıp baş ellerle tutularak extansiyona getirilir. Sonrasında baş extansiyon hali bozulmadan sağlam kulağa doğru dikey olarak belirli bir açı yapacak şekilde çevrilir. Ardından vücut ve baş birlikte yatar pozisyona göre çevrilerek baş dikey getirilir. Son olarak hasta oturur pozisyona getirilir ve baş öne 20-30 derece eğilir. Genellikle bir kaç saniye beklenmesi yeterlidir. Hızlı sonuç alınabilen etkili bir manevradır.
Merhaba kizim 2 yasindayken bas donmelerimiu basladi 6-7 ay sonra toz gormeler basladi. Bir ara sikligi cok fazlaydi hem bas donmesi hem toz gormeleri. Tam 1 sene once bas donmesiyle birlikte gozlerde nistagmus vardi. 2-3 di surdu bun uzerine eeg ve mr cekildi ikiside temiz cikti sonuc olarak paroxismal vertigo denildi. Bugun ayaktayken cok kucuk bir sarsildi sonra dusucekken kucagima aldim ve basini cilgin gibi donduruyordu cok kortkuk gozleri yine ayni sekilde takildi 5-6 dk kadar surdu. Doktoru gece yaoilacak birsey yok dedi yarin gidicez eeg cekilecekmis tekrar. Sizin oneriniz nedir boyle bir durumda