Asya KBB – Dr. Fuat Güder tarafından hazırlanmış uzman içerik
Giriş
İç kulakta yer alan labirent yapısının iltihaplanması, şiddetli baş dönmesi, işitme kaybı ve belirgin denge bozukluğu ile seyreden bir tabloya yol açar. Viral enfeksiyonlar en sık neden olurken, bazı hastalarda bakteriyel süreçler de rol oynayabilir. Erken dönemde tanı konulmadığında günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilir; uygun tedaviyle ise tamamen kontrol altına alınabilir.
Labirentit Nedir?
Bu hastalık, iç kulakta denge ve işitmeden sorumlu labirent yapısının iltihaplanması sonucu ortaya çıkar. Enflamasyon hem denge sinyallerinde hem de işitsel iletimde bozulmaya sebep olur. Bu nedenle hem vertigo hem de işitme problemleri bir arada görülür.
Vestibüler nöritten farklı olarak işitme azalması ve çınlama daha belirgindir.
Labirentit Nedenleri
İç kulak iltihabına yol açan en yaygın durumlar şunlardır:
-
Viral enfeksiyonlar
-
Orta kulak iltihabının ilerlemesi
-
Bakteriyel iç kulak enfeksiyonu
-
Menenjit sonrası gelişen komplikasyon
-
Alerjik reaksiyonlar
-
Otoimmün süreçler
Viral tür daha hafif seyrederken, bakteriyel form daha agresif olabilir.
Labirentit Belirtileri
İç kulak kaynaklı bu durum hem işitme hem denge sistemini etkilediğinden çok çeşitli belirtiler ortaya çıkar:
-
Sürekli veya aniden başlayan yoğun vertigo
-
İşitme azalması
-
Kulakta uğultu veya çınlama
-
Bulantı ve kusma
-
Çevrenin dönüyormuş hissi
-
Yürürken sağa sola kayma
-
Hareket ettikçe artan sersemlik
-
Işık ve hareket hassasiyeti
Şikâyetler çoğu zaman 1–3 hafta boyunca yoğun seyreder.
Labirentit Tanısı Nasıl Konur?
1. Klinik Muayene
Denge durumu, işitme bulguları ve göz hareketleri değerlendirilir.
2. Odyolojik Testler
İşitme fonksiyonunu ölçmek için odyometri yapılır. İşitme kaybının eşlik etmesi tanıda önemli bir ipucudur.
3. Video-Nistagmografi
Asya KBB’de Dr. Fuat Güder tarafından kullanılan video-nistagmografi sistemi, göz hareketlerini analiz ederek iç kulak fonksiyonunu,Labirentit detaylı değerlendirir.
4. Manevra Koltuğu Değerlendirmesi
Pozisyonel baş dönmesi ile karışmaması için manevra koltuğunda testler uygulanır.
5. Görüntüleme
Nörolojik şüphe varsa MR çekilebilir.
Labirentit Tedavisi
1. Antiviral veya Antibiyotik
Enfeksiyonun türüne göre gerekli ilaç tedavileri uygulanır.
2. Kortikosteroid
İltihabı azaltmak ve sinir fonksiyonunu korumak için kullanılabilir.
3. Denge Baskılayıcılar
Geçici olarak şikâyetleri hafifletmek için verilir.
4. Vestibüler Rehabilitasyon
Egzersizler denge bozukluğunu azaltır ve iyileşmeyi hızlandırır.
5. BPPV Takibi
Bazı hastalarda kristal kayması gelişebilir. Bu durumda:
Asya KBB’de manevra koltuğu ile kanal değerlendirmesi yapılır ve uygun tedavi uygulanır.
Hastalığın Süresi
-
Akut dönem: 1–3 hafta
-
Denge bozukluğu: 1–2 ay
-
İşitme kaybı: Enflamasyonun seviyesine göre değişir
Erken tedavi, işitme fonksiyonunun korunmasını sağlar.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Aşağıdaki bulgularda acil muayene gerekir:
-
Ateş
-
Ani işitme kaybı
-
Felç benzeri belirtiler
-
Şiddetli baş ağrısı
-
Çift görme
-
Konuşma bozukluğu
Bu bulgular daha ciddi bir hastalığın göstergesi olabilir.
İstanbul’da Tedavi – Asya KBB
Asya KBB’de Dr. Fuat Güder, şüpheli vakaları video-nistagmografi, odyometri ve manevra koltuğu testleriyle detaylı şekilde değerlendirir. Böylece hastaya özel bir tedavi planı oluşturulur.
İyileşmeyi Hızlandıran Yöntemler
İlaç tedavisinin yanı sıra doğru yaşam tarzı önerileri iyileşmeyi hızlandırabilir. Kontrollü hareketler, vestibüler egzersizler, göz–baş koordinasyon çalışmaları ve denge platformu uygulamaları bu süreci destekler. Asya KBB’de hastalar için kişiye özel rehabilitasyon planları hazırlanır. Uyku düzeni, sıvı tüketimi ve stres yönetimi gibi faktörler de iyileşmede kritik rol oynar.
İyileşme Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bu tür iç kulak iltihaplarında tedavinin ardından başlayan iyileşme süreci kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı hastalarda denge bozukluğu kısa sürede azalırken, özellikle şiddetli vertigo ve işitme etkilenmesinin yaşandığı durumlarda toparlanma biraz daha uzun sürebilir. İyileşmenin en önemli parçalarından biri, günlük yaşam içerisinde kontrollü şekilde hareket etmeye devam etmektir. Uzun süre yatakta kalmak, beynin denge merkezlerinin yeniden uyum sağlamasını geciktirebilir. Bu nedenle hastalara, bulgular hafifledikçe kısa yürüyüşler ve basit koordinasyon hareketleri önerilir.
Tedavi sürecinde sigara ve alkol tüketiminin azaltılması, vücuttaki dolaşımı olumlu etkiler ve iç kulak yapılarına destek sağlar. Aynı zamanda yoğun tuz tüketimi, sıvı dengesini bozabileceği için sınırlanmalıdır. Sesli ortamlardan uzak durmak, kulak üzerindeki yükü azaltarak işitme sisteminin rahatlamasına yardımcı olabilir. Özellikle ilk haftalarda ani baş hareketlerinden kaçınmak, şiddetli dönme hissini öngörülemeyen şekilde tetiklemesini engeller.
Uyku düzeni de iyileşmenin önemli bir parçasıdır. Yeterli dinlenme, sinir sisteminin toparlanmasını hızlandırır. Stresin azaltılması, gevşeme egzersizleri ve nefes çalışmaları semptomların kontrol altına alınmasında oldukça faydalı olabilir. Bu önerilerle birlikte uygulanan medikal tedavi, çoğu hastanın kısa sürede günlük yaşamına daha rahat bir şekilde dönmesini sağlar.
Sık Sorulan Sorular
Labirentit ne anlama gelir?
İç kulaktaki labirent yapısının iltihaplanması sonucu vertigo ve işitme kaybına neden olan bir hastalıktır.
Labirentit nasıl tedavi edilir?
Enfeksiyonun türüne göre antiviral veya antibiyotik tedavisi uygulanır; denge egzersizleri iyileşmeyi hızlandırır.
Labirentit kaç gün sürer?
Şiddetli belirtiler genellikle 1–3 hafta içinde azalır; denge bozukluğu birkaç hafta sürebilir.
Labirentit ile BPPV arasındaki fark nedir?
Labirentitte işitme kaybı daha belirgindir; BPPV’de ise pozisyona bağlı kısa vertigo atakları öne çıkar.
Tümüyle iyileşir mi?
Genellikle evet. Bakteriyel formda işitme kaybı riski vardır.
Vestibüler nöritten farkı nedir?
Bu hastalıkta işitme etkilenimi daha belirgindir.
Tedavi süresi ne kadardır?
1–3 hafta içinde şikâyetlerde ciddi azalma olur.
Bulaşıcı mıdır?
Hastalık değil, altta yatan viral enfeksiyon bulaşıcı olabilir.
Egzersiz fayda sağlar mı?
Evet. Vestibüler rehabilitasyon iyileşmenin en önemli parçalarındandır.